Kung Ginagawa Mo 'to, Wala Ka ng Respeto sa Sarili Mo | 9 Signs For You By Brain Power 2177

Kung Ginagawa Mo 'to, Wala Ka ng Respeto sa Sarili Mo | 9 Signs For You

Napansin mo ba minsan na kahit anong gawin mo, parang hindi ka masaya sa sarili mo?

Parang lagi kang nag-aadjust, humihingi ng tawad, o nagtiis — kahit alam mong mali na?

Baka hindi mo lang napapansin, pero unti-unti mo nang nakakalimutang respetuhin ang sarili mo.

Sa video na ‘to, pag-uusapan natin ang 9 na senyales na baka nawawala na ang self-respect mo —

at kung paano mo ito maibabalik, bago pa tuluyang mawala ang tiwala mo sa sarili.

Number 1

Pinapayagan mong bastusin ka ng iba

Kapag pinapayagan mong bastusin ka ng iba, I mean yun bang tahimik ka lang kahit tinatrato ka nilang parang wala kang halaga — may mas malalim na nangyayari sa loob mo kaysa sa iniisip mo. Minsan sinasabi mo sa sarili mo, “Okay lang, ayoko lang ng gulo.” Pero deep inside, alam mong mali na. Alam mong nasasaktan ka. Alam mong hindi tama ang paraan ng pagtrato nila sa’yo… pero pinipili mong manahimik.

Ang tanong: bakit mo hinahayaan?

Marahil kasi natutunan mo na mula bata ka pa na kapag nanahimik ka, mas kaunting problema. O baka ilang beses ka nang tinanggihan, kaya ngayon ay takot ka nang mawalan ng koneksyon, kahit masakit na. Pero ang totoo, hindi mo kailangang tiisin ang pangungutya o pambabastos para lang tanggapin ka. Hindi mo kailangang ipilit ang sarili mo sa mga taong hindi marunong magpahalaga sa’yo.

Every time na pinapayagan mong bastusin ka ng iba, unti-unti mong binabali ang haligi ng respeto sa sarili mo. Parang pader na dati ay matatag — ngayon, nagkakaroon ng bitak. At habang tumatagal, nasasanay ka. Hindi mo na napapansin na normal na pala sa’yo ang bastusin, maliitin, o kontrolin.

Pero isipin mo ito: kung may mahal ka sa buhay at nakikita mong ganun ang trato sa kanila, papayagan mo ba? Syempre hindi. Kasi alam mong hindi tama. Kaya tanungin mo rin ang sarili mo, “Bakit kapag ako, okay lang?”

Hindi mo kailangang sumigaw o magwala para ipaglaban ang respeto mo. Minsan sapat na ang simple ngunit matatag na “Hindi mo pwedeng gawin ‘yan sa akin.” Kapag sinabi mo ‘yan nang may paninindigan, hindi dahil gusto mong makipag-away, kundi dahil gusto mong ipakita na alam mo kung ano ang karapat-dapat sa’yo.

At alam mo kung bakit ito mahalaga?

Kasi kapag pinapayagan mong bastusin ka, tinuturuan mo rin ang mundo kung paano ka nila ituring. The way people treat you often reflects what you tolerate. Kung lagi kang tahimik sa harap ng taong walang respeto, iisipin nilang okay lang — kasi wala ka namang sinasabi. Pero kapag pinakita mong may hangganan ka, matututo rin silang igalang ang limitasyon mo.

Tandaan mo: hindi pagiging masama ang pagtayo para sa sarili. Hindi rin ito pagiging “masyadong sensitive.” Ang pagtatanggol sa sarili mo ay tanda ng self-worth. Kapag sinimulan mong itigil ang pagtanggap ng bastos na pagtrato, doon mo mararamdaman kung gaano ka kalaya. Doon mo makikita na hindi mo kailangang manilbihan sa pagmamahal o respeto ng iba — kasi deserve mo ‘yon kahit wala kang patunayan.

At sa sandaling piliin mong hindi na hayaang bastusin ka ng kahit sino, mapapansin mo: hindi lang nagbabago ang pakikitungo ng mga tao sa’yo — nagbabago rin ang paraan ng pagtingin mo sa sarili mo.

Hindi ka na basta tao lang na tahimik na tinatanggap ang lahat. Ikaw na ngayon ang taong marunong magsabi, “Tama na. Karapat-dapat din akong igalang.”

Number 2

Tinatanggap mo ang kahit anong relasyon, basta may kasama ka

Madalas nating marinig ‘yung kasabihang “mas okay nang may kasama kaysa mag-isa.”

Pero minsan, ‘yan mismo ang mindset na unti-unting sumisira sa’yo nang hindi mo namamalayan.

Kapag tinatanggap mo ang kahit anong relasyon — kahit alam mong mali, kahit alam mong toxic, kahit alam mong ikaw na lang ang lumalaban — ginagawa mong panakip-butas ang pagmamahal. Hindi mo na hinahanap ang totoong koneksyon, kundi pampalubag-loob lang sa takot mong mapag-isa.

Think about it.

Ilang beses ka nang nanatili sa relasyon na alam mong hindi ka na masaya?

Yung tipong bawat gabi, nagdadalawang-isip ka kung bakit ka pa nandiyan — pero kinabukasan, pilit mo pa ring sinasabing “baka magbago pa siya.”

Hindi dahil umaasa ka talaga, kundi dahil natatakot kang mawala siya…

Dahil kapag nawala siya, pakiramdam mo, wala ka na ring halaga.

Ito ‘yung delikadong trap na pinapasok ng marami: ini-equate mo ang pagmamahal sa iba sa pagmamahal sa sarili.

Akala mo, basta may nagme-message sa’yo araw-araw, may nag-aalala, may kasabay ka kumain o may kausap ka sa gabi — sapat na ‘yun.

Pero deep down, alam mong hindi totoo ang kaligayahan mo.

Kasi sa bawat “I love you” na naririnig mo, may kasamang takot: “paano kung bukas wala na siya?”

At diyan lumalabas ang katotohanan — hindi mo talaga minamahal ‘yung tao; natatakot ka lang sa pagkawala.

Hindi mo pinipili ang relasyon dahil masaya ka, kundi dahil ayaw mong maramdaman ‘yung lungkot ng pagiging mag-isa.

Pero tandaan mo: being alone is not the same as being lonely.

Ang mag-isa ay estado, pero ang pagiging lonely ay kondisyon ng puso.

Maraming tao ang may karelasyon pero sobrang empty.

At may mga taong single pero punô ng peace, kasi natutunan nilang maging kumpleto nang mag-isa.

Kaya kung ikaw ‘yung taong laging naghahanap ng kahit anong koneksyon, kahit hindi healthy,

baka panahon na para tanungin mo sarili mo — “Bakit ko ba gustong may kasama?”

Dahil ba gusto kong magmahal?

O dahil gusto kong may magpuno ng mga puwang sa sarili kong hindi ko kayang harapin?

Self-respect begins when you stop settling.

Kapag natutunan mong sabihin sa sarili mo na, “Hindi ko kailangang tanggapin ang kahit sino, dahil alam kong deserve kong mahalin ng tama.”

Hindi selfish ‘yun. Hindi ka suplado o maarte.

Ang tawag doon ay self-worth — ‘yung alam mong mas mabuting mag-isa sa tamang landas, kaysa kasama ang maling tao sa maling direksyon.

Kaya kung pakiramdam mo, pagod ka na,

kung sawang-sawa ka nang paulit-ulit masaktan sa parehong pattern —

baka hindi relasyon ang kailangan mo ngayon.

Baka sarili mo muna.

Learn to enjoy your own company.

Matutong maglakad mag-isa, kumain mag-isa, magplano para sa sarili mo.

Dahil kapag natutunan mong maging buo kahit mag-isa,

doon darating ang taong hindi mo kailangan, kundi karapat-dapat mong makasama.

Number 3

Lagi mong inuuna ang iba kaysa sa sarili mo

Kapag lagi mong inuuna ang iba kaysa sa sarili mo, madalas mong iniisip na “mabuti na ‘to, at least natulungan ko sila.” Pero sa totoo lang, minsan hindi na ito kabaitan — sacrifice na ito na walang direksyon. Oo, maganda ang tumulong. Pero kung sa bawat tulong mo ay unti-unti ka namang nauubos, hindi na ‘yan kabutihan, kundi pagpapabaya sa sarili mong pangangailangan.

Ilang beses mo na bang tinanggihan ang sarili mong pahinga dahil ayaw mong mabigo ang iba? Ilang beses mo nang pinilit ngumiti kahit pagod ka na, kasi ayaw mong isipin nilang mahina ka? Kapag paulit-ulit mong inuuna ang iba, subconsciously sinasabi mo sa sarili mo na mas mahalaga sila kaysa sa’yo. Pero teka — kailan pa naging tama na kalimutan mo ang sarili mo para lang patunayan na may silbi ka?

Marami sa atin ang lumaki sa paniniwalang “ang mabait, inuuna ang iba.” At totoo naman ‘yan — hanggang sa punto na hindi mo na nakikilala kung sino ka kapag wala kang tinutulungan. You start to lose your identity in the process of being everyone’s hero. Ang masakit, habang inuuna mo sila, unti-unti mong nakakaligtaan kung sino ang kailangan mo talagang tulungan — ang mismong sarili mo.

Minsan may guilt pa, ‘di ba? Kapag sinabi mong “hindi muna ako pwede,” parang ang bigat sa loob mo, parang kasalanan ang unahin ang sarili. Pero hindi selfish ang magpahinga. Hindi kasalanan ang magsabi ng “ayoko muna” o “pagod ako.” Ang tawag doon ay self-respect. Kasi ang taong marunong rumespeto sa sarili, alam kung kailan titigil, alam kung kailan magpahinga, at alam kung kailan maglagay ng hangganan.

Isipin mo ‘to — paano ka makakapagbigay ng liwanag kung ubos na ang kandila mo? Paano ka makakatulong sa iba kung ikaw mismo ay walang lakas? Self-respect means acknowledging that your energy is not infinite. Kapag ubos ka na, hindi mo kayang magmahal nang totoo, hindi mo kayang magbigay nang buong puso. Kaya kung minsan kailangan mong huminto, hindi dahil ayaw mong tumulong, kundi dahil gusto mong manatiling buo para mas makapagbigay ka muli — sa tamang paraan, sa tamang panahon.

Ang totoo, ang tunay na kabaitan ay nagsisimula sa sarili. Kapag marunong kang pahalagahan ang sarili mo, mas alam mo kung paano pahalagahan ang iba. Kapag marunong kang magmahal sa sarili mo, mas totoo at mas malinis ang pagmamahal na kaya mong ibigay. Hindi ito pagiging makasarili — ito ay pagiging matalinong maawain.

Kaya kung lagi mong inuuna ang iba, subukan mo namang tanungin ang sarili mo ngayon: “Kailan ko naman uunahin ang sarili ko?” Kasi deserve mong alagaan ang sarili mo nang kasing-lalim ng pag-aalaga mo sa iba.

Hindi mo kailangang laging magpaka-bayani. Minsan, sapat na ‘yung pumili kang mahalin ang sarili mo — dahil doon nagsisimula ang lahat ng totoong kabutihan.

Number 4

Hinahayaan mong i-take for granted ka

At alam mo kung ano ang masakit? Minsan, hindi mo man lang namamalayan.

Maaaring sa simula, ginagawa mo lang ito dahil gusto mong mapanatili ang peace. Ayaw mong may masaktan, ayaw mong magkaroon ng conflict. Kaya kahit pagod ka na, kahit alam mong mali na, sinasabi mo pa rin sa sarili mo, “Okay lang. Naiintindihan ko naman siya.”

Pero habang paulit-ulit mo itong ginagawa, unti-unti kang nauubos.

Hindi mo lang basta binibigay ang oras at effort mo — binibigay mo pati ang respeto mo sa sarili.

Kasi tuwing hinahayaan mong i-take for granted ka, tuwing pumapayag kang baliwalain, parang sinasabi mo sa sarili mo, “Sige lang, hindi naman ako ganun kaimportante.”

Tapos, kapag hindi ka pinansin, ikaw pa ang nagso-sorry.

Kapag niloko ka, ikaw pa ang nag-a-adjust.

At kapag iniwan ka, sinisisi mo pa ang sarili mo kung bakit hindi ka “enough.”

Pero ito ang totoo: hindi ikaw ang problema.

Ang problema, hindi mo pa natututunang piliin ang sarili mo.

You see, people will only treat you based on what you allow.

Kung hinahayaan mong maliitin ka, gagawin nila iyon nang walang guilt.

Kung lagi kang available kahit hindi ka pinapahalagahan,

masasanay silang nandiyan ka palagi — kahit hindi ka na nila deserve.

Ang respeto ay hindi hinihingi — it’s something you teach people to give by showing them how you respect yourself.

Kung kaya mong tumayo at sabihing, “Tama na. Hindi ako deserve tratuhin nang ganito,”

doon mo pa lang makikita kung sino talaga ang marunong magpahalaga sa’yo.

Kasi ‘yung mga tao na tunay na may malasakit, hindi nila kailangang paulit-ulit mong paalalahanan kung paano ka dapat tratuhin.

Kaya tanungin mo ang sarili mo ngayon:

Ilang beses mo nang tinanggap ang hindi mo deserve,

ilang beses mo nang pinili ang iba habang ikaw mismo,

unti-unti mong nakakalimutang piliin?

Hindi mo kailangang maging marupok para masabing mapagmahal.

At hindi mo kailangang tiisin ang sakit para sabihing matatag ka.

Minsan, ang pinaka-matinding katapangan ay ‘yung kaya mong lumayo sa mga taong hindi marunong magpahalaga sa’yo, kahit gaano mo pa sila kamahal.

Kasi totoo ito: The more you respect yourself, the fewer chances people will get to take you for granted.

At kapag natutunan mong unahin ang sarili mong kapayapaan,

hindi ka na basta magse-settle sa kahit anong relasyon, sitwasyon, o tao —

na hindi marunong makita ang tunay mong halaga.

Number 5

Lagi mong kinukumpara ang sarili mo sa iba

At minsan, hindi mo man aminin, ginagawa mo ‘yan halos araw-araw.

Habang nag-i-scroll ka sa social media, may makikita kang post ng kaibigan mong may bagong kotse — tapos ikaw, nasa bahay lang, nagtitipid para lang makabayad ng bills.

May kaklase kang nag-abroad, tapos ikaw, naiwan sa trabaho na parang walang patutunguhan.

May pinsan kang engaged na, tapos ikaw, hindi pa rin sigurado kung mahal ka ba o tropa lang talaga.

At doon, tahimik mong tatanungin ang sarili mo: “Ano bang mali sa’kin?”

Pero alam mo ang totoo?

Walang mali sa’yo — ang mali ay ang paniniwala mong kailangang sabayan ang timeline ng iba.

Ang comparison ay parang lason na mabagal pero siguradong pumapatay.

Unti-unti nitong sinisira ang confidence mo, binabawasan ang appreciation mo sa sarili, at pinapaniwala kang kulang ka.

At ‘yung masakit pa, minsan hindi mo napapansin na ginagawa mo na ito nang automatic.

May makita ka lang na mas maganda, mas payat, mas mayaman, mas successful — bigla kang lumiliit sa sarili mong paningin.

You start to feel like you’re not enough, kahit wala namang nagsabing hindi ka sapat.

Pero tandaan mo ‘to: ang buhay ng bawat tao ay hindi karera.

May kanya-kanya tayong oras, direksyon, at proseso.

Ang problema, masyado nating minamadali ang sarili kasi nakikita natin ang resulta ng iba — pero hindi natin nakikita ‘yung proseso nila.

Nakikita mo lang ang highlights nila, pero hindi mo alam ang pinagdaanan nilang iyak, puyat, at rejection bago nila nakuha ‘yung “perfect life” na nakikita mo ngayon.

At eto pa — kapag lagi mong kinukumpara ang sarili mo sa iba,

parang sinasabi mo sa sarili mo na “hindi ako sapat hangga’t hindi ako katulad nila.”

Pero paano kung ibang-iba talaga ang mission mo sa mundo?

Paano kung hindi mo talaga kailangang maging “katulad nila,” dahil may mas malalim kang layunin na hindi pa lang oras para lumabas?

You lose your uniqueness when you try to compete in a race that was never meant for you.

Hindi mo kailangang tumakbo sa daan ng iba — kasi may sarili kang daan.

At kapag natutunan mong tanggapin ‘yun, mas madali mong makikita kung gaano ka rin kahalaga.

Try this: imbes na tanungin mong “Bakit siya mas magaling?”

Sabihin mo sa sarili mo, “Ano ba ang kaya kong pagbutihin ngayon?”

Kasi growth isn’t about being better than others, it’s about being better than yesterday’s version of you.

Sa totoo lang, nakakapagod ang lagi kang may gustong patunayan.

Pero nakakagaan kapag tinanggap mong okay lang kung hindi ka pa nando’n — kasi papunta ka pa lang.

At habang papunta ka, huwag mong kalimutan: hindi mo kailangang maging perpekto para maging karapat-dapat.

Karapat-dapat ka na — ngayon pa lang.

Number 6

Hindi mo tinatapos ang mga sinimulan mo

Minsan ba, may sinimulan kang isang bagay na sobrang excited ka noong una — pero pagdating sa kalagitnaan, parang nawala bigla ‘yung apoy?

Gusto mong matapos, pero tuwing susubukan mong bumalik, lagi kang may dahilan: “Pagod ako.” “Wala akong gana.” “Bukas na lang.”

Hanggang sa isang araw, mapapansin mo na lang, ang dami mo nang hindi natapos.

At habang tumatagal, parang nasasanay ka na.

Nasasanay ka nang mag-umpisa pero hindi magtapos.

Nasasanay ka nang hindi tinutupad ‘yung mga sinasabi mong gagawin mo.

Ang masakit, unti-unti nitong binabawasan ang tiwala mo sa sarili mo — hanggang sa dumating sa punto na kahit gusto mo na talagang magbago, hindi mo na alam kung kaya mo pa.

Hindi mo napapansin, pero tuwing may sinisimulan kang hindi mo tinatapos, nag-iiwan ka ng maliit na sugat sa loob mo.

Parang bawat unfinished goal ay nagiging paalala ng mga pagkakataong pinili mong sumuko.

At habang dumadami ‘yung sugat, mas bumababa ‘yung respeto mo sa sarili mo.

Kasi isipin mo: paano ka maniniwala sa sarili mo kung paulit-ulit mong pinapatunayan sa sarili mo na hindi ka consistent?

Paano ka magtitiwala sa sarili mong salita kung ikaw mismo hindi mo sinusunod?

Ang pagkawala ng disiplina ay hindi lang simpleng katamaran — minsan, ito ay malalim na senyales ng kawalan ng self-respect.

Kasi kapag may respeto ka sa sarili mo, may standard ka.

Kapag sinabi mong “gagawin ko,” ginagawa mo — kahit mahirap, kahit walang nakatingin, kahit wala pang resulta.

Hindi mo ginagawa para sa likes, o para mapansin.

Ginagawa mo dahil pinahahalagahan mo ang sariling pangako mo.

Pero bakit nga ba ang daming hindi natatapos?

Minsan kasi, natatakot tayong hindi maging magaling.

Gusto natin, perfect agad.

At kapag naramdaman nating parang hindi natin makuha ‘yung resulta agad-agad, nawawala ‘yung gana.

We confuse progress with perfection.

Nakalimutan natin na minsan, progress itself is the goal.

Kung minsan naman, may trauma sa likod ng unfinished things.

Baka lumaki kang laging pinipilit gumawa para sa iba — kaya pag ikaw na, parang wala ka nang motivation.

O baka sanay kang pinupuna kapag nagkamali ka, kaya natatakot kang tapusin ang isang bagay na baka hindi maging “enough.”

Pero tandaan mo: walang tapos na journey na nagsimula sa takot.

Ang tapang ay hindi lang nasa simula — nasa pagpapatuloy din kahit pagod ka na.

At alam mo ‘yung pinakaimportante?

Hindi mo kailangang hintayin na “ma-inspire” ka bago ka magpatuloy.

Kasi minsan, ang inspiration ay dumarating habang ginagawa mo.

Hindi habang nakahiga, hindi habang nag-aantay ng perfect timing — kundi habang pinipili mong ituloy kahit hindi mo pa nakikita ang ending.

Self-respect is built one decision at a time.

Isang araw ng pagpupursige, isang hakbang ng disiplina, isang pangako na tinupad mo — kahit maliit lang.

‘Yun ‘yung nagbabalik ng tiwala mo sa sarili mo.

‘Yun ‘yung bumubuo ulit ng respeto mo sa sarili mo.

Kaya kung may mga bagay kang naiwan, huwag mo nang sabihing “wala na.”

Baka kailangan mo lang bumalik — kahit mabagal, kahit paunti-unti.

Dahil hindi mo kailangang maging mabilis para matapos.

Kailangan mo lang maniwala na deserve mong matapos.

Number 7

Hindi mo inaalagaan ang katawan mo

Kapag hindi mo inaalagaan ang katawan mo, hindi lang katawan ang pinapabayaan mo—pati kaluluwa mo.

Kasi isipin mo ‘to: araw-araw mong ginagamit ang katawan mo para magtrabaho, magmahal, lumaban, mangarap. Pero kung hindi mo siya binibigyan ng pahinga, ng tamang pagkain, o kahit simpleng tulog, parang sinasabi mo sa sarili mo, “Hindi ka importante.”

Madaling sabihin na “busy lang ako,” o “wala akong oras,” pero minsan, ang totoo, hindi kakulangan ng oras ang problema—kundi kakulangan ng respeto sa sarili.

You push your body to the limit, kahit pagod na pagod ka na, kasi feeling mo kailangan mo. Pero deep down, alam mo na hindi mo na natutulungan ang sarili mo.

Ilang beses mo nang nilagpasan ang gutom kasi “mamaya na lang”? Ilang gabi mo nang ipinagpaliban ang tulog dahil may kailangan kang tapusin, kahit alam mong gigising ka pa rin ng pagod at iritado kinabukasan?

Ilang beses mo nang tiningnan ang sarili mo sa salamin at naisip, “Hindi na ako masaya sa nakikita ko,” pero wala kang ginagawang hakbang kasi feeling mo, “wala naman akong oras para sa sarili ko”?

Ang hindi pag-aalaga sa katawan mo ay hindi lang simpleng kapabayaan — ito ay paunti-unting pagpapabaya sa dignidad mo.

Kasi bawat pagkakataon na sinasabi mong “okay lang ‘yan” kahit hindi na, tinuturuan mong maniwala ang sarili mong hindi siya karapat-dapat alagaan.

At doon nagsisimula ang pagkawala ng self-respect.

Think about it — kapag may mahal ka sa buhay, hindi mo siya pababayaan, ‘di ba? Pinapakain mo siya, binibigyan ng oras, sinisiguro mong maayos siya.

Pero bakit kapag sarili mo na, parang bigla kang nagiging manhid?

Bakit mas madali mong mahalin ang iba kaysa sarili mo?

Hindi mo kailangang biglain. Hindi mo kailangang maging fitness model o mag-diet ng todo bukas.

Minsan, ang pagrespeto sa sarili ay nagsisimula lang sa isang baso ng tubig.

Sa pagpili ng pahinga kaysa pagpupuyat.

Sa paglalakad kahit sampung minuto para lang makalanghap ng hangin.

Sa pagyakap sa sarili at pagsabing, “Deserve kong maramdaman na buhay ako.”

Ang katawan mo ay hindi kalaban — ito ang unang tahanan mo.

Kung hindi mo siya aalagaan, saan ka titira kapag bumigay na siya?

Kung hindi mo siya rerespetuhin, sino pa?

Minsan, ang pinakamatinding uri ng self-love ay hindi yung mamahalin ka ng iba, kundi yung magsimula kang alagaan ang sarili mo nang hindi humihingi ng pahintulot.

Kasi sa dulo, walang makakaramdam ng sakit, pagod, o gutom mo kundi ikaw lang.

At kung hindi mo bibigyan ng halaga ang katawan mo ngayon, darating ang araw na hihingi ito ng respeto — sa paraang hindi mo na gugustuhin.

Kaya bago ka muling magsabi ng “okay lang ako,” tanungin mo muna:

Totoo ba talaga ‘yan, o sanay ka na lang sabihin kasi nakakalimutan mo nang pakinggan ang katawan mo?

Number 8

Lagi kang nagdududa sa sarili mong kakayahan

Isa itong pakiramdam na madalas nating hindi inaamin, pero ramdam natin sa bawat desisyon, bawat pagkakataong dapat tayong tumindig.

‘Yung tipong may oportunidad na dumating, pero ang unang sumisigaw sa isip mo ay, “Baka hindi ko kaya.”

Hindi dahil wala kang kakayahan, kundi dahil hindi mo na pinapaniwalaan ang sarili mo.

Maraming dahilan kung bakit tayo nauuwi sa ganitong mindset.

Minsan galing ito sa mga taong dati pa lang ay binabalewala tayo — mga magulang natin, guro, o kaibigan na laging may kasunod na “pero” sa bawat papuri.

“Magaling ka, pero kailangan mo pang ayusin ‘to.”

“Pwede ka naman, pero baka hindi ka makapasa.”

At dahil paulit-ulit mo ‘yong narinig, unti-unti kang naniwala na hindi sapat ang effort mo, kahit ibigay mo na ang lahat.

Kaya ngayon, bawat hakbang na dapat mong gawin, parang may boses sa loob ng utak mo na humihila pabalik.

Gusto mong magsimula ng negosyo — pero natatakot kang mabigo.

Gusto mong mag-apply sa mas mataas na posisyon — pero iniisip mong mas deserving ang iba.

Gusto mong ipahayag ang talento mo — pero iniisip mong pagtatawanan ka lang.

Ang masakit pa, kahit may mga tao nang nagsasabing “kaya mo ‘yan,”

mas malakas pa rin ang boses ng pagdududa kaysa sa boses ng pag-asa.

Ang self-doubt ay parang unti-unting kalawang sa loob.

Hindi siya biglaan, pero araw-araw nitong kinakain ang kumpiyansa mo.

At habang tumatagal, hindi mo na namamalayan na kahit simple lang na papuri ay hindi mo na matanggap.

May magsasabi ng “ang galing mo,” pero sasagutin mo ng “swerte lang.”

May magsasabi ng “ang husay mong magsalita,” pero ibabalik mo ng “hindi naman, kabado nga ako.”

Hindi mo napapansin, pero tinatanggihan mo na rin ang sarili mong liwanag.

Kung minsan, nagmumukha itong kababaang-loob, pero sa totoo lang, ito ay takot — takot magkamali, takot mapahiya, takot na hindi maabot ang inaasahan.

Kaya mas pinipili mong huwag na lang sumubok, kasi sa isip mo, kung hindi ka kikilos, hindi ka mabibigo.

Pero ang totoo, sa tuwing pinipigilan mo ang sarili mong umangat, doon ka na rin talo.

Ang nakakalimutan natin ay ito: Walang taong laging handa bago magtagumpay.

Lahat ng magaling, dumaan muna sa stage ng pagiging “hindi sigurado.”

Walang nagsimula na buo agad ang loob — pero may mga nagsimula kahit kinakabahan, at dahil doon, sila ang nagtagumpay.

Hindi mo kailangang alisin ang duda bago kumilos; minsan kailangan mo lang kumilos kahit may duda.

Subukan mong balikan ang mga pagkakataon na kinaya mo kahit akala mo hindi mo kaya.

‘Yung mga exam na pinas mo kahit gabi lang ang review.

‘Yung mga panahong bumangon ka kahit wasak ka na sa loob.

‘Yung mga pangarap na dati imposible, pero ngayon nasa harap mo na.

Lahat ng ‘yon, patunay na kaya mo — hindi dahil perpekto ka, kundi dahil hindi ka sumuko.

Ang pagdududa sa sarili ay hindi mo kaaway, pero huwag mo siyang gawing driver ng buhay mo.

Hayaan mong nando’n siya, pero ikaw pa rin ang may hawak ng manibela.

Dahil sa huli, ang tunay na respeto sa sarili ay hindi ‘yung wala ka nang takot o duda,

kundi ‘yung patuloy kang lumalaban kahit naroon pa rin ang takot.

Kaya kung ngayon, nagdududa ka sa sarili mo — huminga ka muna, at alalahanin:

hindi mo kailangang maging handa para magsimula.

Kailangan mo lang maniwala na karapat-dapat kang subukan.

At minsan, ‘yon lang ang unang hakbang patungo sa panibagong ikaw.

Number 9

Paulit-ulit mong sinisisi ang sarili mo

Kapag paulit-ulit mong sinisisi ang sarili mo, parang may tinig sa loob ng isip mo na laging bumubulong: “Kasalanan mo ‘to.” Kahit hindi naman talaga. Kahit malinaw na hindi mo kontrolado ang sitwasyon, ikaw pa rin ang unang tinuturo ng sarili mong konsensya.

At sa una, parang normal lang — kasi sanay kang maging responsable, sanay kang magpakumbaba. Pero habang tumatagal, unti-unti kang kinakain ng guilt na hindi mo naman kailangang dalhin.

Madalas nagsisimula ito sa simpleng pagkakamali. Halimbawa, may nasabi kang mali, may nasaktan kang hindi mo sinasadya — at kahit nakapag-sorry ka na, hindi ka pa rin mapakali. Uulit-ulitin mo sa isip mo: “Kung hindi ko lang ‘yun ginawa... sana okay pa lahat.”

Hanggang sa maging habit na — automatic na sisihin mo ang sarili mo sa lahat, kahit sa mga bagay na hindi mo kontrolado. Nawalan ng trabaho ang kaibigan mo? Feeling mo kasalanan mo. Nagka-problema ang pamilya mo? Sisihin mo pa rin sarili mo.

You start to carry the weight of the world on your shoulders, kahit hindi mo naman kailangang pasanin lahat.

Alam mo kung bakit nangyayari ‘to? Kasi deep inside, natutunan mong sukatin ang sarili mong halaga base sa kung gaano ka "mabait" o "tama" sa mata ng iba. Kapag nagkamali ka, pakiramdam mo bumaba ang value mo bilang tao.

Pero ang totoo, hindi mo kailangang maging perpekto para maging karapat-dapat.

You don’t have to punish yourself just to prove you’re a good person.

Kasi habang sinisisi mo ang sarili mo sa lahat, unti-unti kang nauubos. Hindi ka na makatulog nang maayos, hindi ka na makapag-relax, kasi lagi kang may gustong “ayusin.” Pero minsan, hindi naman lahat ng sira ay kaya mong ayusin.

Minsan, ang kailangan mo lang ay tanggapin na hindi mo kasalanan lahat ng nangyayari.

Ang pagiging accountable ay maganda — pero ang self-blame ay nakakasakal.

Kapag hindi mo na makita ang linya sa pagitan ng “responsibility” at “self-punishment,”

doon ka tuluyang nawawala. Kasi kahit anong mangyari, lagi kang talo sa isip mo.

You keep rewriting the past in your head, hoping you could’ve done better,

pero ang katotohanan, tapos na iyon. Hindi mo na mababago, pero pwede mo pang patawarin ang sarili mo.

Kailangan mong marinig ‘to:

Hindi mo kasalanan ang lahat ng nangyari.

Hindi mo kailangang paulit-ulit na saktan ang sarili mo sa isip mo.

Hindi mo kailangang bitbitin ang bigat na dapat ay matagal mo nang binitiwan.

Ang tunay na respeto sa sarili ay hindi lang tungkol sa pag-stand up sa harap ng iba,

kundi sa kakayahang yakapin ang sarili mo kahit may mga pagkukulang ka.

Kasi totoo — nagkamali ka, pero nagbago ka rin. Natuto ka.

At ‘yung taong dati mong sinisisi, siya rin ang dahilan kung bakit mas matatag ka ngayon.

So this time, kapag may pumalya, huwag mo agad tanungin, “Kasalanan ko ba?”

Subukan mong itanong, “Ano ang puwede kong matutunan dito?”

That shift — from blame to learning — is where healing begins.

At doon mo rin unti-unting mababalik ang pinakamahalagang bagay na nawala:

ang respeto mo sa sarili.