11 Bagay na Agad Nilalayuan ng Matatalinong Tao — Gawin Mo Rin By Brain Power 2177
May mga bagay sa buhay na, kapag nangyari, ang matatalinong tao… hindi na nagdadalawang-isip. Nilalayuan nila agad. Bakit? Dahil alam nilang hindi lahat ng laban, dapat ipaglaban. At hindi lahat ng tao, dapat ipilit sa buhay mo.
Sa artikulo na ’to, pag-uusapan natin ang 11 bagay na hindi pinag-aaksayahan ng oras ng mga tunay na matatalinong tao—dahil minsan, ang paglayo… ay mas matapang kaysa sa pananatili.
NUMBER 1
Drama at Toxic na Gulo
Kapag nagsimula nang maging magulo ang isang sitwasyon—paaway, pa-victim, pa-importante, o palaging may kasamang sigawan at siraan—ang matatalinong tao ay hindi na nagpapahila sa gulo. Hindi dahil duwag sila, kundi dahil naiintindihan nilang hindi lahat ng laban ay kailangang salihan. Hindi sila naa-attract sa eksena na puno ng init ng ulo, tsismis, at pasiklab.
Alam nila kung gaano kabilis maubos ang energy ng isang tao kapag palaging sangkot sa drama. Kasi ang drama, kahit gaano pa ito ka-exciting sa umpisa, nakakapagod ito sa huli. Puro ingay, pero walang totoong solusyon. Nakakalimutan ng maraming tao na habang nakikisali ka sa gulo, unti-unti mong kinakain ang sarili mong kapayapaan. Ang utak mo laging alerto, ang puso mo laging puno ng tensyon, at ang oras mo nauubos sa mga bagay na hindi mo naman makokontrol.
Ang matalinong tao, marunong mag-back off. Hindi dahil wala silang boses, kundi dahil pinipili nilang gamitin ang boses nila sa tamang paraan, sa tamang panahon, at sa tamang tao. Pinipili nila ang katahimikan hindi dahil talo sila, kundi dahil mas mahalaga sa kanila ang peace of mind kaysa patunayan kung sino ang tama.
Kapag naramdaman nilang ang isang relasyon, samahan, o environment ay palaging may dalang stress at kaguluhan, marunong silang lumayo nang hindi na kailangang ipagsigawan. Hindi sila naghahanap ng closure mula sa taong ayaw makinig. Hindi rin sila naghahanap ng validation mula sa mga taong sanay mamulot ng away. Ang mahalaga sa kanila ay makalayo sa gulo para makalapit sa katahimikan.
Kasi sa totoo lang, hindi mo kailangang ipaliwanag ang sarili mo sa bawat taong nanghuhusga. Hindi mo kailangang itama ang bawat maling kwento. Minsan, ang tunay na talino ay ang kakayahang umiwas sa gulo na walang saysay. At doon mo makikita kung gaano kataas ang emosyonal na maturity ng isang tao—kung paano siya pumipili ng laban, at kung paano siya lumalayo sa gulo na hindi naman karapat-dapat pag-aksayahan ng lakas at oras.
NUMBER 2
Kaligayahan na Nakabase sa External na Bagay
Ang kaligayahan na nakabase sa mga external na bagay ay isang napaka-karaniwang pattern na madalas nating maranasan lalo na sa panahon ngayon. Madaling mahulog tayo sa tukso ng panandaliang kasiyahan na dulot ng mga materyal na bagay o sa atensyon ng ibang tao. Halimbawa, yung saya na nararamdaman kapag nakakabili tayo ng bagong gadget, damit, o kapag maraming nagla-like at nagkokomento sa mga post natin sa social media. Pero ang problema dito, ang mga ganitong uri ng kaligayahan ay panandalian lang—parang bula na kapag hinawakan ay bigla na lang nawawala.
Kapag ang kaligayahan natin ay nakadepende sa mga bagay na ito, nagiging pabago-bago tayo ng emosyon. Kung wala kang bagong gamit o kung wala kang natatanggap na approval mula sa ibang tao, bigla kang nakakaramdam ng lungkot o pagkukulang. Parang roller coaster ang buhay—minsang mataas, minsang bagsak, pero wala kang kontrol kung kailan ka sasaya at kailan hindi, dahil nakasalalay ang kaligayahan mo sa mga bagay o opinyon na wala kang direktang kapangyarihan.
Isa pa, kapag nasanay na tayong hanapin ang ating kaligayahan sa mga panlabas na bagay, unti-unti nating nakakalimutan ang mas malalim na dahilan ng tunay na kasiyahan. Napapabayaan natin ang ating sarili, ang ating mga pangangailangan sa puso at isip, dahil mas binibigyang pansin natin ang mga bagay na madaling maipakita sa iba. Dahil dito, kahit pa madami kang makamit o matanggap mula sa iba, pakiramdam mo ay may kulang pa rin sa loob.
Dagdag pa rito, ang patuloy na paghahanap ng kaligayahan sa panlabas na bagay ay nagiging sanhi rin ng pagkakaroon ng dependency o pagka-adik sa mga ito. Halimbawa, kung nakasanayan mong ma-excite kapag may bagong gadget o maraming likes sa social media, unti-unti ay nawawala ang iyong kakayahang mag-enjoy ng simple o tahimik na sandali. Nagiging mahirap para sa iyo na maging masaya kahit walang mga external na stimulus dahil nasanay na ang utak mo sa mabilisang gratification.
Sa huli, ang ganitong uri ng kaligayahan ay nagdudulot ng stress at pressure. Napipilitan tayong magpakitang-gilas para sa iba, na parang kailangan natin palaging patunayan na masaya tayo o mas matagumpay tayo kaysa sa totoo. Kaya habang tumatagal, mas lalo tayong napapagod, at nagiging mahirap para sa atin ang maging kontento at mapayapa. Ang tunay na kaligayahan, sa kabilang banda, ay nanggagaling sa loob—mula sa pagtanggap sa sarili, sa pagkakaroon ng purpose, at sa pagiging totoo sa kung sino tayo.
Bukod dito, ang pagtuklas ng kaligayahan mula sa loob ay nangangailangan ng conscious effort na pag-aralan ang sarili, mag-practice ng gratitude, at maglaan ng oras para sa mga bagay na tunay na nagbibigay halaga sa atin, tulad ng magandang relasyon, paglinang sa mga hilig, at pagkakaroon ng meaning sa araw-araw. Sa ganitong paraan, nagkakaroon tayo ng matibay na pundasyon ng kaligayahan na hindi basta-basta matitinag ng mga panlabas na pagbabago o pagsubok.
NUMBER 3
Trabahong Wala Nang Paglago
Kapag ang isang tao ay matalino—hindi lang sa utak kundi pati sa puso—alam niya kung kailan na siya nai-stuck. At isa sa pinaka-mahirap pero pinaka-matinong desisyon na ginagawa ng matatalinong tao ay ang lumayo sa trabahong wala nang patutunguhan. Hindi ito simpleng reklamo lang. Hindi ito pagiging 'choosy' o 'ungrateful.' Ito ay pagkilala sa katotohanan: na hindi lahat ng trabaho ay habangbuhay mong tatahakin, at hindi lahat ng oportunidad ay dapat pang hawakan kapag wala nang tinutumbok.
May mga trabaho kasing sa umpisa, punô ng excitement. Punô ng pag-asa. Pero habang tumatagal, napapansin mong parang wala nang bago. Pare-pareho na lang ang araw-araw. Yung dating kinikilig kang pumasok, ngayon ay binibilang mo na lang ang oras hanggang makauwi. Kapag ang isang trabaho ay hindi ka na binibigyan ng pagkakataong matuto, umunlad, o i-challenge ang sarili mo, unti-unti kang nauubos. Hindi lang sa skills, kundi pati sa gana.
Ang matatalinong tao, marunong makinig sa ganitong senyales. Hindi nila hinahayaan ang sarili nila na ma-trap sa ideya ng “okay na 'to,” lalo na kung ang kapalit ay ang sariling pangarap at potensyal. Hindi sila natatakot magsimulang muli—kahit masakit, kahit uncertain. Dahil alam nilang walang tunay na tagumpay kung araw-araw mong isinusuko ang sarili mong growth kapalit ng comfort zone.
Hindi lahat ng trabaho ay panghabambuhay. At minsan, ang pinakamagandang career move ay hindi ang promotion o dagdag sweldo, kundi ang lakas ng loob na magsara ng pinto para makahanap ng mas malaking mundo. Ang matalinong tao, hindi nananatili dahil lang sa takot. Naninindigan sila sa paniniwalang may mas malaki pa silang pwedeng marating—at hindi iyon matutupad kung mananatili sila sa lugar na hindi na sila tinutulungan umangat.
NUMBER 4
Mga Tao na Laging Negatibo
Ang isa sa mga unang bagay na nilalayuan ng matatalinong tao ay ang mga taong punong-puno ng negatibong enerhiya. Hindi ito dahil sa sila’y mapagmataas o ayaw makisama, kundi dahil nauunawaan nila na ang emosyon at pananaw ng mga tao sa paligid ay may direktang epekto sa kanilang mental health, pananaw sa buhay, at personal na direksyon.
Kapag ang kasama mo ay palaging may reklamo, laging may nakikitang mali, at tila ba bawat magandang balita ay may kasunod na panghila pababa—unti-unti kang nahahawa. Hindi mo agad mararamdaman, pero sa tagal ng exposure, mapapansin mong bumibigat ang araw mo kahit wala namang nangyaring masama. Nawawala ang gana mong mangarap. Nababawasan ang lakas mong lumaban sa buhay. At kung hindi mo ito ma-identify agad, baka pati ikaw maging kagaya na rin nila.
Bukod dito, ang negatibong enerhiya ay parang polusyon sa isip — unti-unti nitong nilalason ang positibong pananaw mo, na mahirap nang balikan kapag nasanay ka na. Kaya mahalaga na agad na kilalanin kung sino ang mga taong nagpapabigat sa iyong emosyonal na kalagayan, upang mapanatili mong malinis at malinaw ang iyong isipan.
Ang matalinong tao ay hindi nagpapadala sa guilt o pressure ng “pakikisama” kung alam nilang ang kapalit ay kapayapaan ng kanilang isipan. Hindi nila kinokonsinti ang drama, ang tsismis, o ang toxic na pag-uugali na laging may sinisisi, laging may kaaway, laging biktima ng mundo. Sapagkat alam nila—ang bawat minuto na ginugugol mo sa pakikinig sa reklamo ay isang minutong hindi mo na maibabalik para sa sarili mong kapakanan.
Hindi ibig sabihin ay hindi na sila nakikinig o nagmamalasakit. Minsan, makikinig pa rin sila. Minsan, magbibigay sila ng payo. Pero kapag nakita nilang hindi talaga handang magbago ang taong iyon—paulit-ulit na lang ang negatibong cycle—hindi na sila nagtatagal. Hindi dahil sa kawalan ng malasakit, kundi dahil pinipili nilang protektahan ang sarili nilang emosyonal na kalusugan. Pinipili nilang lumago, hindi malunod.
Isa pang mahalagang aspeto ay ang pag-intindi na ang pagtulong sa iba ay may hangganan. Kapag ang iba ay patuloy na sumasadsad sa negatibidad at hindi sumusubok magbago, ang pagtigil sa pakikisama ay isang uri ng pagpapakita ng tunay na pagmamalasakit — hindi lang para sa kanila, kundi para sa sarili mo rin.
Ang totoo, hindi mo kontrolado kung gaano ka-negative ang ibang tao. Pero kontrolado mo kung sino ang pinapapasok mo sa araw-araw mong mundo. At ang mga matatalinong tao, hindi nila iniiwan sa tsamba ang peace of mind nila. Pinag-iingatan nila ito, kahit ang ibig sabihin ay kailangang lumayo sa mga taong dati nilang tinuring na malapit.
Dahil sa dulo, responsibilidad mo pa rin ang sarili mong kaligayahan—at hindi mo ito makakamit kung palagi kang naliligo sa enerhiyang puro bigat.
At tandaan, ang paglalayo sa negatibong tao ay hindi palaging madali o komportable. Minsan, may kasamang lungkot o guilt. Ngunit ito ay isang proseso ng paglaya at paglago. Sa kalaunan, malalaman mong mas magiging maligaya ka at mas magiging produktibo kapag pinili mong bigyang-daan ang positibong tao at enerhiya sa iyong buhay.
NUMBER 5
Maling Paniniwala na Nakasanayan
May mga paniniwala tayong nadala mula pagkabata—mga bagay na itinuro sa atin ng mga magulang, guro, o lipunan. Hindi dahil masama ang intensyon nila, kundi dahil iyon din ang itinuro sa kanila noon. Kaya’t minsan, hindi natin agad namamalayan na may mga kaisipang pumipigil sa ating paglago. At ang matatalinong tao, alam nila kung kailan dapat nang kuwestyunin ang mga ito.
Hindi sila natatakot na tanungin ang sarili: “Totoo pa ba ito sa buhay ko ngayon?” O “Ito ba ay galing sa karanasan, o sa takot?” Dahil alam nilang hindi lahat ng nakasanayan ay tama pa rin sa kasalukuyan. May mga paniniwalang akala mo’y “natural,” pero sa totoo lang, hadlang sa iyong pag-unlad. Parang invisible wall—hindi mo nakikita, pero nararamdaman mong may pumipigil.
Minsan, ang mga paniniwala na ito ay parang mga chain na nakakadena sa ating mga paa, pinipigilan tayo na lumakad nang malaya at mabilis. Kaya’t ang unang hakbang ng matalinong tao ay ang pagkilala sa mga kadena na iyon upang masimulan ang proseso ng pagputol sa mga ito.
Ang matatalinong tao ay bukas ang isip. Hindi sila nakakulong sa ideyang “ganito na kasi kami,” o “ganito na ako eh.” Marunong silang magbura ng maling programming para makapagsimula ulit. Hindi dahil suwail sila, kundi dahil gusto nilang mamuhay nang may mas malawak na pang-unawa. Hindi sapat sa kanila ang sagot na “ganyan na kasi ‘yan,” dahil alam nilang ang totoo—marami sa mga limitasyon natin ay pawang gawa-gawa lang ng takot at maling impormasyon.
At higit pa rito, ang mga matatalino ay hindi natatakot na baguhin ang kanilang pananaw kahit pa ito ay taliwas sa nakasanayan ng karamihan. Alam nila na ang tunay na paglago ay nangyayari lamang sa labas ng comfort zone, kaya handa silang harapin ang kawalang-katiyakan at mga pagsubok na kaakibat ng pagbabago.
At sa bawat paniniwalang kanilang binibitawan, isang bagong kapangyarihan ang nabubuo: ang kakayahang pumili ng sarili nilang direksyon. Hindi bilang produkto ng nakaraan, kundi bilang taong gumagawa ng bago at mas matalinong landas.
Ito ang esensya ng pagiging matalino — ang pagiging malaya mula sa mga tanikala ng lumang pag-iisip at ang pagyakap sa posibilidad ng isang mas bukas, mas malaya, at mas matagumpay na buhay. Sa bawat hakbang na kanilang tinatahak, dala nila ang tapang at determinasyon na hindi na muling matigil ng mga lumang paniniwala.
NUMBER 6
Mga Pangakong Hindi Tinutupad
Ang isa sa pinakamalaking dahilan kung bakit unti-unting lumalayo ang matatalinong tao ay dahil sa paulit-ulit na mga pangakong hindi tinutupad. Sa simula, nagbibigay sila ng benefit of the doubt. Iniisip nila, baka may dahilan, baka may aberya, baka hindi sinasadya. Pero habang tumatagal, nakikita nilang hindi ito isolated incident kundi pattern na. At kapag naging pattern na ang hindi pagtupad sa salita, doon na nila binibigyang halaga ang katotohanan: na hindi lahat ng sinasabi ay dapat paniwalaan.
Ang matalinong tao, hindi siya galit na umaalis. Hindi rin siya gumagawa ng eksena. Tahimik lang siyang lumalayo habang dala ang leksyong nakuha. Para sa kanya, ang salita ay may bigat. Ang pangako ay hindi biro. Hindi ito para lang sa sweet talk, hindi para lang makalusot sa isang sitwasyon, o para mapanatili ang koneksyon. Ang pangako ay commitment. At kapag nakita nilang madalas lang itong ginagamit para pakalmahin sila pero walang intensyon tuparin, natututo silang huwag nang umasa.
Masakit ito, totoo. Lalo na kung galing sa taong malapit sa kanila. Pero ang matatalinong tao ay hindi nagpapaiwan sa lugar kung saan paulit-ulit silang umaasa sa wala. Ayaw nilang maipit sa cycle ng pag-aabang, pagkadismaya, at pagtanggap ng palusot. Ayaw nilang gawing normal ang pagbabalewala sa kanilang tiwala. Kaya imbes na magsayang ng panahon sa mga salitang magaganda lang pakinggan pero walang laman, mas pinipili nilang itikom ang damdamin at ilayo ang sarili.
Hindi dahil hindi na sila marunong magmahal o magtiwala, kundi dahil natutunan na nila ang halaga ng katahimikan kaysa paulit-ulit na pangakong napapako. Para sa kanila, mas mabuti pang walang pangako pero totoo, kaysa sa maraming salita pero wala namang sinseridad.
NUMBER 7
Pagpupursige sa Mali nang Matagal
Ang matatalinong tao ay hindi natatakot umamin ng pagkakamali. Hindi sila nakakulong sa pride o sa takot na masabing “nagkamali ako.” Kasi alam nila na mas malaking pagkatalo ang manatili sa maling direksyon kahit alam mo nang hindi na ito tama—kaysa sa huminto, mag-isip, at itama ang landas.
May mga tao kasing ipinagpapatuloy ang isang relasyon, trabaho, habit, o paniniwala kahit ramdam na nila sa loob nila na hindi na ito nakakabuti. Bakit? Dahil nainvest na nila ang panahon, emosyon, at effort nila doon. Ayaw nilang masayang. Pero ang hindi nila alam, mas maraming nasasayang kapag pinipilit mong buhayin ang isang bagay na patay na.
Ang matalinong tao, hindi nakatali sa konsepto ng “sayang.” Para sa kanila, hindi sayang ang karanasang nagturo ng leksyon. Hindi sayang ang oras kung may natutunan ka. At lalong hindi sayang ang magbago ng desisyon kung ito ang magliligtas sa’yo mula sa patuloy na pagkalunod.
Hindi rin sila natatakot harapin ang kawalang-katiyakan na dala ng pagbabago. Bagkus, tinitingnan nila ito bilang oportunidad para sa mas malawak na pag-unlad. Dahil alam nila na ang paglaki ay hindi nangyayari kapag nanatili ka sa komportable, kundi kapag nilalampasan mo ang mga takot mo.
Hindi sila nagpupumilit sa isang bagay na hindi na gumagana. Hindi dahil mahina sila, kundi dahil matalino silang umuurong kapag ang laban ay wala nang katuturan. Marunong silang makinig sa gut feeling nila, sa signs na ibinibigay ng buhay, at sa katahimikan na nagsasabing: "Tama na."
Ang pagpupursige ay magandang ugali—kung nasa tamang direksyon. Pero kung ginagamit mo ito para itulak ang sarili mo sa maling direksyon, nagiging pahirap na siya sa halip na tagumpay. Kaya ang matatalinong tao, hindi lang basta pursigido. Marunong din silang bumitaw, mag-pivot, at magsimula muli—hindi dahil sumusuko sila, kundi dahil mas pinipili nilang maging totoo kaysa magkunwaring ayos lang.
Sa huli, ang tunay na lakas ay hindi nasusukat sa tagal ng pagpipilit mo sa isang bagay, kundi sa tapang mong baguhin ang direksyon kapag kailangan. Ang matalinong tao ay ang taong marunong umalis sa landas na walang saysay para hanapin ang mas makabuluhang paglalakbay.
NUMBER 8
Sariling Pagkukumpara sa Iba
Isa ito sa pinaka-tahimik pero malakas na sumisira sa tiwala sa sarili ng kahit sino. Sa unang tingin, parang normal lang. Parang harmless. Kasi ganito ang sinasabi ng utak natin: “Bakit siya ang bilis umasenso?” “Bakit siya may ganyan, ako wala?” “Bakit parang mas maganda ang buhay niya kaysa sa akin?” Sa mga ganitong tanong nagsisimula ang dahan-dahang pagguho ng kumpiyansa natin sa sarili.
Madalas, hindi natin napapansin na ang mga tanong na ito ay parang mga maliliit na butas na unti-unting nagpapalabnaw sa pundasyon ng ating self-worth. Kapag paulit-ulit itong pumapasok sa isip, nagiging isang toxic cycle ito na mahirap putulin.
Ang matalinong tao, hindi ibig sabihin hindi na sila nakakaramdam ng insecurity. Ang kaibahan lang, kapag naramdaman nila ito, alam nilang hindi ito dapat pagtambayan. Alam nilang ang bawat tao ay may kanya-kanyang landas, oras, at kwento. At hindi mo kailangang takbuhin ang buhay mo na parang karera na may finish line. Hindi mo kailangang mauna. Hindi mo kailangang maging “mas magaling.”
Sapagkat nauunawaan nila na ang tunay na sukatan ng tagumpay ay ang pagiging tapat sa sarili at ang pag-unlad ayon sa sariling kapasidad at pangarap, hindi ang paghahambing sa iba.
Ang totoo, kapag palagi kang nakatingin sa progress ng iba, hindi mo na napapansin ang mga hakbang na nagagawa mo araw-araw. Hindi mo na nararamdaman ang sariling paglago, kasi laging may mas mataas sa’yo. Pero ang tanong: kailan pa ba nawala ang halaga ng sarili mong pace?
Ang paghahambing ay parang paglalakad sa isang maze na walang exit, kung saan lagi kang naliligaw at hindi nakikita ang mga maliliit na tagumpay na dapat ipagdiwang.
Ang matatalinong tao, pinipili ang kapayapaan kaysa kumpetisyon. Mas gusto nilang maging mas mabuting bersyon ng sarili nila kahapon, kaysa mas mahusay sa ibang tao ngayon. Kasi alam nilang walang saysay ang tagumpay kung laging nakasandal sa pagkatalo ng iba.
Ito ang dahilan kung bakit sila’y nagiging mas matatag at masaya — dahil ang kanilang motibasyon ay nagmumula sa loob, hindi sa presyon ng lipunan o sa pakikipagsabayan sa iba.
Hindi mo kailangang baguhin ang buong buhay mo para lang magpantay sa iba. Minsan, kailangan mo lang ng kaunting paalala na sapat ka. At ang buhay mo ay hindi pa huli, hindi pa tapos, at hindi kailanman dapat ikumpara.
Ang pagtanggap sa sarili at pagmamahal sa sariling journey ang susi para maabot ang tunay na kapayapaan ng isip at puso.
Sa mundo kung saan palaging may highlight reel ang ibang tao, ang matalino ay marunong umupo sa katahimikan ng sarili niyang journey—at doon niya natatagpuan ang tunay na halaga.
At sa katahimikan na iyon, naroon ang lakas na magpatuloy kahit hindi nakikita ng lahat ang mga maliliit mong tagumpay, dahil alam mong ang tunay na laban ay laban mo para sa sarili mong kaligayahan at katuparan.
NUMBER 9
Paninira at Paghihiganti
Ang paninira at paghihiganti ay parang lason na akala mo ay para sa kaaway mo, pero unti-unting ikaw pala ang inuubos. Ang mga matatalinong tao ay naiintindihan na hindi mo kailangang ipagpilitang ibalik sa iba ang sakit na ginawa nila sa'yo. Hindi dahil mahina sila, kundi dahil malakas ang loob nilang piliin ang kapayapaan kaysa kaguluhan.
Kapag sinaktan ka, siniraan, o pinagkaisahan—natural lang na gusto mong gumanti. Gusto mong ipakita na hindi ka basta-basta, na marunong ka ring manakit kung gugustuhin mo. Pero sa totoo lang, walang panalong nagmumula sa ganitong mindset. Dahil ang totoo, habang mas iniisip mo kung paano ka makagaganti, mas lalo mong binubuksan ang sarili mo sa galit, bitterness, at pagod na walang kahihinatnan.
Ang paghihiganti ay parang apoy—akala mo'y nagbibigay-lakas, pero unti-unti ka lang palang tinutupok sa loob.
Ang matatalinong tao ay marunong maghintay. Hindi nila hinahayaan ang emosyon ang magdikta sa kilos nila. Hindi sila gumagawa ng desisyon habang galit, dahil alam nilang lahat ng bagay na ginawa sa init ng ulo ay nauuwi sa pagsisisi. Hindi sila nakikipagkompetensiya sa mga taong hindi na dapat pinapahalagahan. Ang paninira ay pinapalitan nila ng pananahimik, at ang paghihiganti ay pinapalitan nila ng pagbangon.
Mas pinipili nilang ipagkatiwala sa panahon at katotohanan ang pagbabalik ng hustisya—dahil alam nilang hindi nila kailangang maging dahilan ng pagdurusa ng iba para lang matahimik ang kalooban nila.
Alam nilang hindi nila kailangang patunayan ang sarili sa mga taong hindi naman tunay na nakakaintindi. Sa halip na ibaba ang sarili sa parehong antas ng mga taong nanira sa kanila, mas pinipili nilang umangat—hindi para ipagyabang, kundi para ipakita na may mas magandang paraan para lumaban: sa pamamagitan ng pagpapatuloy, pag-unlad, at katahimikan na mas malakas pa sa kahit anong salita.
Dahil para sa kanila, ang tunay na tagumpay ay 'yung tahimik pero ramdam—hindi kailangang isigaw, basta totoo.
Dahil sa huli, ang tunay na hustisya ay hindi laging agad-agad. Pero palaging dumarating sa tamang panahon—at ang matalinong tao, marunong magtiwala sa oras at sa sarili.
NUMBER 10
Pamumuhay Ayon sa Inaasahan ng Iba
Isa sa mga pinakamahirap na laban sa buhay ang angkinin ang sarili mong kalayaan sa pagpili at pamumuhay. Madalas, hindi natin namamalayan na ang mga desisyon natin ay hindi talaga sa sarili natin nanggagaling, kundi mula sa mga inaasahan ng ibang tao — ng pamilya, kaibigan, komunidad, o kahit ng lipunan. Dahil dito, unti-unting nagiging parang robot tayo na sumusunod lang sa script na hindi natin isinulat. Naiisip natin na ‘ito ang tama,’ ‘ito ang dapat,’ kaya tinatablan natin ang ating sariling mga pangarap, kagustuhan, at tunay na pagkatao.
Sa simula, parang okay lang. Sabi nga, para sa iba tayo gumagawa ng sacrifices. Pero habang tumatagal, ramdam na ramdam ang bigat sa puso at isipan. Parang may kulang, pero hindi mo matukoy kung ano. May lungkot na hindi mo maipaliwanag, at pakiramdam mo ay nililimitahan mo ang sarili mo sa isang panlabas na balangkas na hindi mo naman gusto. Nagiging mahirap ang paggising araw-araw dahil sa pressure ng ‘dapat ganito’ o ‘dapat ganyan’ na sinasabi ng mga tao sa paligid mo.
At kahit pa may mga maliit kang tagumpay, parang laging may hinahanap kang hindi mo maabot. Nawawala ang saya sa proseso, dahil hindi mo na nararamdaman na para talaga sa’yo ang mga ginagawa mo.
Hindi ito simpleng problema lang ng pagiging “pasunod” o “sumusunod.” Ito ay malalim na usapin ng pagkakakilanlan. Kapag nasanay kang ibagay ang buhay mo sa gusto ng iba, nawawala ang pagkakataon mong makilala kung sino ka talaga. Ang iyong mga pangarap ay unti-unting nagiging panaginip ng iba, at ang iyong mga desisyon ay hindi na resulta ng iyong sariling puso o utak, kundi ng takot sa rejection o pagkapoot.
Ang mas masaklap, nagsisimula kang maniwala na hanggang doon ka lang—na hindi mo kayang piliin ang sarili mo, na hindi mo karapat-dapat ang buhay na ikaw ang pumili.
Ang pinakamalungkot dito, madalas ay hindi natin nakikita agad na tayo ang nakakulong sa ganitong sitwasyon. Parang normal lang na may expectations ang iba, kaya tinatanggap na lang natin kahit hindi ito nakakasaya. Ngunit ang katotohanan, kapag patuloy mong tinatakasan ang sarili mong tunay na pagkatao para lang pasayahin ang iba, unti-unti kang nagiging estranghero sa sarili mo. At sa huli, ang tunay na kaligayahan ay nawawala, kahit pa ang lahat ng ‘dapat’ ay natupad.
Kasi ang tunay na saya, hindi mo makikita sa checklist ng ibang tao. Makikita mo lang 'yon kapag naging matapat ka sa sarili mong hangarin, kahit pa iba ito sa landas ng karamihan.
Ang matatalinong tao, kahit mahirap, ay matapang na sasabihin na hindi na sila magpapakulong sa mga inaasahan ng iba. Hindi nila hahayaang ang kanilang buhay ay maging gulong ng pagsunod sa gusto ng iba kung ito ay nagiging sanhi ng sakit o kawalang saysay. Mas pinipili nilang harapin ang takot na ma-disappoint ang iba kaysa patuloy na masaktan ang sarili. Kasi alam nila na ang tunay na tagumpay at kapayapaan ay nagmumula sa pagiging totoo sa sarili — hindi sa pagsunod sa kung ano ang iniisip ng iba na tama para sa kanila.
At doon nagsisimula ang tunay na kalayaan — 'yung klase ng buhay na hindi perpekto, pero totoo. At sa pagiging totoo, doon mo mararamdaman ang kapayapaang matagal mong hinahanap.
NUMBER 11
Relasyon na Paulit-ulit Kang Binabaliwala
May mga relasyon na sa simula ay punô ng saya, kilig, at pangakong ‘laging nandiyan.’ Pero habang tumatagal, napapansin mong unti-unti kang nawawala sa priority nila. Hindi biglaan—kundi dahan-dahang nararamdaman. Yung dating excited silang kausapin ka, ngayon parang istorbo ka na lang. Yung dati, kahit abala sila, gumagawa sila ng paraan. Pero ngayon, kahit may oras, tila wala nang gana.
At ang masakit pa, kahit ilang beses mong ipinakita na handa kang intindihin sila, handa kang umintindi, handa kang maghintay—paulit-ulit ka pa ring isinasantabi. Hindi dahil wala kang halaga, kundi dahil hinayaan mong masanay silang nandiyan ka palagi, kahit hindi ka nila pinapahalagahan. Ang relasyong dati ay pantay, naging isang panig na lang. Ikaw ang nag-aalaga, ikaw ang sumusuyo, ikaw ang umaasang magbabago pa sila.
Ang matalinong tao, pag naramdaman niyang hindi na siya pinapakinggan, hindi na siya pinaprioritize, at hindi na siya minamahal sa paraang nararapat—hindi siya agad nagwawala. Hindi siya nagmamakaawa. Tahimik siyang umaalis. Hindi dahil hindi siya nasasaktan, kundi dahil alam niyang hindi na tama ang paulit-ulit na ilagay ang sarili sa sitwasyong puro abala pero walang balik, puro tanong pero walang sagot, puro “sorry” pero walang pagbabago.
Ang respeto sa sarili ay hindi kayang ibigay ng ibang tao kung hindi mo ito unang ibibigay sa sarili mo. At kung ang relasyong meron ka ay paulit-ulit ka lang nasasaktan, napapabayaan, at napaparamdam na hindi ka sapat, marunong ang matalinong tao na lumayo—hindi dahil sumuko siya, kundi dahil ayaw na niyang makipaglaban sa taong hindi naman siya pinipiling ipaglaban.
Comments
Post a Comment