12 Salita na Unti-unting Sumisira Sa 'yo—Kaya Huwag Mo ng Bigkasin 'to By Brain Power 2177

12 Salita na Unti-unting Sumisira Sa 'yo—Kaya Huwag Mo ng Bigkasin 'to

Alam mo bang may mga salitang unti-unting sumisira sa tiwala mo sa sarili, sa relasyon mo sa iba, at sa kinabukasan mo—kahit hindi mo namamalayan?

Oo, isang simpleng 'Hindi ko kaya' o 'Bobo ako' lang, pero paulit-ulit mong sinasabi—at sa huli, pinaniniwalaan mo na rin.

Sa artikulo na ‘to, pag-uusapan natin ang 12 na mapanirang salita na dapat mong itigil nang sabihin… kung gusto mong mabuhay nang may kumpiyansa, saya, at direksyon.

Ready ka na bang baguhin ang takbo ng buhay mo? Tara, simulan na natin.

Number 1

"Bobo ako"

Isa ito sa mga pinakamasakit at pinakanakakalasong salita na madalas natin nasasabi—minsan sa ibang tao, pero mas madalas, sa sarili natin. Sa sobrang dami ng pressure mula sa paligid—mula sa eskwela, trabaho, social media, at maging sa sariling pamilya—minsan nararamdaman natin na kapag hindi natin nakuha agad, kapag nagkamali tayo, o kapag hindi tayo naka-perform tulad ng inaasahan, ang bilis nating hatulan ang sarili: “Bobo ako.” Parang automatic na reaksyon.

Pero ang problema, sa tuwing sinasabi natin ito, pinapalakas natin ang paniniwalang hindi tayo sapat. Unti-unti, hindi lang ito nagiging biro—nagiging totoo na siya sa isip natin. At habang tumatagal, nahihirapan tayong subukan muli, dahil nabuo na ang paniniwala na wala naman tayong kakayahan. Hindi natin namamalayan, tinatanggal natin ang sarili nating karapatan na matuto at magkamali.

Walang taong ipinanganak na alam na agad ang lahat. Lahat tayo ay dumadaan sa proseso ng pagkakamali at pagkatuto. Pero kapag tinawag mong “bobo” ang sarili mo, para mo na ring sinabi na wala nang pag-asa. Binabara mo agad ang pintuan ng improvement, at mas pinipili mong matauhan kaysa matuto. Hindi mo deserve ang ganung trato, lalo na mula sa sarili mong bibig.

Masakit din kapag sa ibang tao mo ito binabato. Hindi natin alam kung anong pinagdadaanan nila, gaano sila nagsumikap, o kung anong effort ang inilaan nila para lang sumubok. Ang salitang ito ay parang martilyo—hindi lang ito basta hampas, kundi direktang wasak sa kumpiyansa ng isang tao. At minsan, kahit biro pa natin ito sinasabi, matagal itong nananatili sa puso ng pinagsabihan.

Ang katotohanan, ang pagkakamali ay hindi sukatan ng talino. Ang pagkakamali ay bahagi ng pagiging tao. Pero ang paniniwala mong “bobo” ka? ‘Yan ang tunay na hadlang sa talino. Dahil walang sinuman ang tunay na natututo kung ang panimula ay panlalait sa sarili.

Kaya simula ngayon, bantayan natin ang mga salitang lumalabas sa ating bibig—lalo na 'yung mga patungkol sa sarili. Dahil kung gusto mong maniwala ang mundo na may halaga ka, dapat magsimula ka sa sarili mong paniniwala.

Number 2

"Sana mamatay na ako"

Ito marahil ang isa sa mga pinakamabigat at pinakanakapangilabot na linyang maaaring masabi ng isang tao—hindi lang sa iba, kundi minsan, tahimik pero paulit-ulit sa sarili. Kapag ito ay nasambit, hindi ito basta-bastang salita lang. Isa itong sigaw ng damdamin. Isang buntong-hininga ng pagod, sakit, at pagkawasak na hindi na kayang ikulong sa loob.

Kapag sinasabi natin ito, kadalasan, hindi dahil gusto talaga nating matapos ang lahat. Kadalasan, gusto lang natin na matapos ang sakit. Gusto nating tumigil ang paulit-ulit na pagkatalo, ang sunod-sunod na pagkabigo, ang tila walang katapusang pakiramdam ng pagiging mag-isa kahit nasa gitna ng maraming tao. Ito ang salita ng taong pagod nang ipaglaban ang sarili, pagod nang umasa, at pakiramdam ay wala nang natitirang silbi sa mundo.

Pero ang masakit, habang mas nasasaktan tayo, mas napapaniwala tayo ng sarili nating isip na ang kamatayan ang sagot. Mas napapaniwala tayo na wala nang makakaintindi, wala nang darating na tulong, at walang silbi ang bukas. Ang ganitong mga paniniwala ay parang ulap na bumabalot sa atin—makapal, madilim, at nakakabulag sa mga bagay na dati-rati ay pinanghahawakan nating totoo.

Ang totoo, kahit gaano man ito kabigat sa puso, hindi ito ang wakas na solusyon. Dahil sa kabila ng pagod, may pahinga. Sa gitna ng lungkot, may pagdamay. Sa ilalim ng matitinding unos, may tahimik pa ring espasyo kung saan pwedeng magsimulang muli. Hindi natin laging kailangan ng sagot agad-agad. Minsan, sapat na muna ang makinig ang iba. Sapat na ang may makasama. Sapat na ang maramdaman na hindi tayo nag-iisa.

Ang pagsambit ng “sana mamatay na ako” ay hindi dapat ikahiya, pero ito ay dapat magpaalala sa atin na may kailangan tayong pansinin: sarili nating sigaw na naghahanap ng tulong. Hindi ito kahinaan—ito ay paalala na tao tayo, at may hangganan din ang ating emosyon. Pero kahit ganoon, hindi tayo walang pag-asa. Hindi tayo nag-iisa.

Kaya sa tuwing papasok sa isip ang mga salitang ito, subukang huminga ng malalim at tanungin ang sarili: “Hindi kaya kailangan ko lang ng makakausap? Hindi kaya kailangan ko lang maramdaman na may nagmamalasakit?” Dahil ang totoo, meron. Baka hindi mo pa lang nakikita ngayon, pero meron. At kung nagagawa mong aminin ang bigat ng nararamdaman mo, ibig sabihin hindi ka sumusuko—lumalaban ka pa.

At kung ikaw man ay makikinig sa ganitong mga salitang binibigkas ng iba, pakinggan mo hindi para husgahan, kundi para yakapin ang damdaming isinisigaw nito. Dahil minsan, ang pinakamatibay na tulong ay hindi ang solusyon, kundi ang presensiya ng isang taong handang makinig.

Ang buhay ay hindi laging magaan. Pero hindi ibig sabihin ay wala nang saysay. May dahilan kung bakit ka pa humihinga. May puwang pa para sa panibagong pahina. At kahit pa hindi mo pa ito ramdam ngayon, darating ang panahon—at darating ang tao—na muling magpapaalala sa’yo kung bakit ka lumalaban.

Number 3

"Wala akong silbi"

Isa ito sa pinakamabigat, pinakamasakit, at pinaka-mapanganib na salitang puwedeng manggaling sa sarili. Sa simpleng salita, parang pinipilas nito ang halaga ng pagkatao mo. Para bang sa isang iglap, binubura mo ang lahat ng effort, sakripisyo, at kabutihang naibahagi mo—kahit hindi mo namamalayan.

Kapag paulit-ulit mong sinasabi sa sarili ang "wala akong silbi," unti-unti mong pinapaniwalaan ang kasinungalingan. At mas malala pa, binibigyan mo ng puwang ang mundo na tratuhin ka batay sa kung paano mo tinitingnan ang sarili mo. Nakakulong ka sa isang ideyang ikaw ay pabigat, palpak, o palya—kahit hindi naman totoo.

Hindi mo kailangan maging sikat, mayaman, o perpekto para masabing may silbi ka. Ang mismong pag-iral mo ay may dahilan. May mga taong tahimik mong nai-inspire, may mga sitwasyong nababago dahil sa simpleng presensya mo, at may mga araw na ang ngiti mo lang ang bumubuo ng pag-asa sa iba.

Hindi mo lang siguro agad nakikita, pero may mga bagay kang nagagawa na hindi kayang tapatan ng iba. May mga katangiang likas sa iyo na walang sinuman ang kayang kopyahin. At sa bawat araw na pinipili mong bumangon, kahit hirap, may silbi na agad 'yon. Hindi mo kailangang patunayan ang sarili mo sa mundo para lang masabing mahalaga ka. Dahil ang totoo, matagal ka nang mahalaga—hindi lang sa mata ng ibang tao, kundi sa mismong layunin kung bakit ka naririto.

Kaya sa tuwing papasok sa isip mo ang salitang "wala akong silbi," alalahanin mo: ang boses na 'yan ay hindi totoo. Isa lang 'yang anino ng pagdududa, produkto ng pagod, lungkot, o mga karanasang hindi mo kasalanan. Pero hindi mo kailangang manatili roon. Sapagkat ang halaga mo ay hindi nababawasan kahit may pagkukulang ka. Ang silbi mo ay hindi nawawala kahit may pagkatalo kang naranasan. At ang buhay mo, gaano man kabigat, ay may saysay pa rin.

Ang kailangan lang—paniniwala. Hindi sa kung anong iniisip ng iba. Kundi paniniwalang ikaw mismo ay mahalaga, at hindi kailanman mawawalan ng silbi.

Number 4

"Lagi na lang akong malas"

Isa ito sa mga pinakakaraniwang sinasabi ng tao kapag sunod-sunod ang hindi magandang nangyayari sa buhay. Kapag parang lahat ng plano ay hindi umaayon, kapag kahit anong pilit ay parang may humihila pa rin pababa, napakadaling sabihing malas ka. Parang isang paraan ito ng paglalabas ng sama ng loob—isang pagbuhos ng pagkadismaya. Pero ang problema, sa tuwing inuulit mo ito, unti-unti mo na ring pinapaniwalaan.

Ang salitang “malas” ay parang sumpa na ikaw mismo ang bumibigkas. Sa bawat pagbigkas, pinapalakas mo ang paniniwala na hindi mo kontrolado ang buhay mo, na palaging may masamang pwersang laban sa’yo, na kahit anong gawin mo, talo ka pa rin. Unti-unting nawawala ang pag-asa, lumiliit ang tiwala sa sarili, at dahan-dahan kang tumitigil sa pagsubok.

Ang mas masakit pa, dumadating sa punto na kahit may maganda nang nangyari, hindi mo na ito napapansin. Kasi naka-programa na ang isip mo na malas ka. Kaya kahit ang biyaya, hindi mo na tinatanggap bilang biyaya. Ang liwanag, hindi mo na nakikita dahil palaging anino ang hinahanap mo.

Hindi ka malas. Hindi ka isinumpa. Hindi ka nilikha para talunin ng kapalaran. Ang totoo, may mga araw lang talaga na mabigat. May mga panahong hindi mo hawak ang resulta. Pero hindi ibig sabihin noon na wala ka nang pag-asa. Hindi lahat ng pagkatalo ay panghabambuhay. Hindi lahat ng delay ay pagtanggi. At hindi lahat ng mahirap ay malas—minsan, ito ang paraan ng buhay para patibayin ka.

Kapag sinasabi mong "lagi na lang akong malas," para mo na ring sinasabi sa sarili mong huminto ka na. Pero ang totoo, hindi ka dapat tumigil. Dahil sa bawat pagkatalo, may bagong kaalaman. Sa bawat pagkabigo, may bagong direksyon. At sa bawat sakit, may tinuturo ang buhay—at hindi 'yan basta-basta ibinibigay sa kung kani-kanino.

Kaya sa halip na isipin mong malas ka, alalahanin mong tao ka. At ang tao, kahit ilang beses pang madapa, laging may kakayahang bumangon.

Number 5

"Ang tanga-tanga ko"

Oo, ang salitang "Ang tanga-tanga ko" ay isa sa pinaka-mapanirang pahayag na madalas nating nasasambit, lalo na kapag tayo'y nagkamali o nabigo. Parang simpleng biro lang minsan, pero sa totoo lang, paulit-ulit na pagbigkas nito ay unti-unting sumisira sa kung paano natin tinitingnan ang sarili natin. Sa bawat ulit na sinasabi mo ito, pinapatibay mo sa isip mo na ikaw ay palpak, mahina, o hindi marunong—kahit hindi naman iyon totoo.

Hindi lang ito basta expression ng frustration. Isa itong paniniwala na unti-unting nag-uugat sa isipan. Ang isip kasi natin, parang lupa: kung anong binhi ang paulit-ulit mong itanim, 'yun din ang tutubo. Kapag sinasabi mong "ang tanga-tanga ko", para mong sinasabing hindi ka karapat-dapat matuto, magbago, o umunlad. At darating ang panahon na kahit hindi mo na sinasabi ito nang malakas, mararamdaman mong totoo na siya. Para kang laging may kasamang boses sa ulo mong humihila pababa.

Ang mas malala pa, ang ganitong klaseng salita ay hindi lang panandaliang sakit—nagiging habit siya. Nagiging reflex. Sa bawat pagkakamali, 'yan agad ang unang lumalabas sa bibig mo, na parang ikaw na mismo ang kalaban ng sarili mo. Imbes na ikaw ang unang magpatawad at umunawa sa sarili mo, ikaw pa ang unang nanghuhusga at naninira. Walang kaaway na mas mapanira kaysa sa panloob mong boses na paulit-ulit na sinasabing wala kang kwenta.

Hindi mo kailangan maging perpekto. Hindi mo kailangan palaging tama. Pero ang kailangan mo ay kaunting kabaitan sa sarili mo. Kasi sa totoo lang, sa mundong ito na puno ng pressure, comparison, at panghuhusga, isa ka sa dapat unang-unang nagtatanggol sa sarili mo—hindi ang una-unang sumusuko.

Ang bawat pagkakamali ay pagkakataong matuto, hindi dahilan para murahin ang sarili. Hindi mo kailangang dalhin ang bigat ng salitang "tanga", lalo na kung ang puso mo ay handang matuto at ang isip mo ay bukas sa pagbabago. Huwag mong hayaang ang sarili mong dila ang maging dahilan ng paninira sa sarili mong kinabukasan.

Number 6

"Hindi ako maganda" / "Pangit ako"

Oo, napakabigat at madalas hindi natin namamalayan ang epekto ng mga salitang gaya ng "Hindi ako maganda" o "Pangit ako"—lalo na kapag paulit-ulit natin itong sinasabi sa sarili.

Kapag pinaniwalaan natin na hindi tayo maganda, hindi lang ang panlabas nating anyo ang pinupuna natin, kundi unti-unti nating pinapaniwala ang sarili natin na kulang tayo, na hindi tayo karapat-dapat, na mas mababa tayo kaysa sa iba. At kapag naging habit ito, nagiging parang background noise sa isip natin—laging nandoon, laging bumubulong sa mga oras na gusto sana nating maging masaya, maging confident, o subukang gawin ang isang bagay.

Nakakaapekto ito hindi lang sa self-esteem kundi pati sa mga desisyon natin sa buhay. Minsan, ayaw na nating humarap sa tao, ayaw nang subukan ang bagong oportunidad, o kaya naman ay pumapayag na lang tayo sa mas kaunti kaysa sa nararapat para sa atin, dahil iniisip nating hindi tayo sapat, hindi tayo kaaya-aya, hindi tayo karapat-dapat sa maganda.

Pero ang totoo, ang salitang “maganda” ay hindi lang nasusukat sa korte ng katawan, kulay ng balat, ayos ng buhok, o porma ng ilong. Ang tunay na ganda ay nararamdaman. Ito’y lumalabas kapag may tiwala tayo sa sarili. Kapag pinipili nating igalang at pahalagahan ang sarili natin kahit sa gitna ng kahinaan. Kapag tinatrato natin ang sarili natin nang may kabaitan at pag-unawa, kahit hindi tayo perpekto.

Wala namang taong perpekto, pero may mga taong buo—buo ang loob, buo ang pagmamahal sa sarili, buo ang respeto sa kung sino sila. At sa totoo lang, ’yan ang totoong ganda. Hindi ito hinahanap sa salamin, kundi nararamdaman sa loob.

Kaya sa tuwing mapapaisip kang "Hindi ako maganda," alalahanin mong baka hindi mo lang pa naririnig ang totoo. Hindi dahil hindi ka maganda, kundi dahil natakpan lang ng pagdududa, takot, o nakasanayang paninira sa sarili. Ang kailangan mo lang ay tahimik na paalalang: "May ganda sa 'kin na hindi kailanman nawala. Kailangan ko lang itong muling paniwalaan.

Number 7

"Ganyan talaga buhay, magtiis na lang"

Ito ang isa sa mga pinakakaraniwang salitang naririnig natin kapag may problema, paghihirap, o kabiguan. Madalas, ito ay sinasabi bilang isang uri ng “comfort” o pampalubag-loob, pero sa totoo lang, isa rin ito sa mga pinakadelikadong paniniwala na pwedeng kumapit sa puso ng isang tao.

Kapag sinabi mo ito, para mo na ring sinabing wala ka nang magagawa. Para bang ang bawat sakit, hirap, o kabiguan ay bahagi ng isang script na wala kang karapatang baguhin. At habang pinipilit mong tanggapin ang “ganun na lang talaga,” unti-unting namamatay ang pag-asa, ang ambisyon, at ang posibilidad na mabuhay nang mas magaan, mas makabuluhan, at mas masaya.

Ang tiis ay mahalaga. May halaga ang pagtitiis sa mga panahong kailangan mong magpakatatag. Pero magkaibang bagay ang pagtitiis dahil may layunin at pagtitiis dahil sumuko ka na. Ang unang uri ay nagpapanday sa’yo. Ang ikalawa, unti-unting lumalamon sa’yo.

Kapag paulit-ulit mo na lang sinasabi sa sarili mong "magtiis na lang," nagiging bahagi na ito ng sistema mo. Hindi ka na naghahanap ng solusyon. Hindi ka na kumakatok sa bagong pinto. Hindi ka na lumalaban. At sa kalaunan, nagiging normal na lang ang hindi tama, at katanggap-tanggap na lang ang hindi makatao. Napapalitan ang pangarap ng pasensya, at ang sigla ng resignasyon.

Ang totoo, ang buhay ay hindi kailangang puro tiis. Hindi ka ipinanganak para lang magdusa. May karapatan kang maging masaya. May karapatan kang umasenso. May karapatan kang magsimulang muli. Hindi mo kailangang tanggapin ang lahat ng nangyayari na parang wala kang boses o kapangyarihan. Dahil meron ka.

Ang pagsasabi ng "Ganyan talaga buhay, magtiis na lang" ay parang paglalagay ng takip sa apoy ng pag-asa. Pero kahit anong takip pa ‘yan, kung may natitira pang baga sa puso mo—konting lakas ng loob, konting pananampalataya, konting panaginip—may pag-asa pa. At dun nagsisimula ang pagbabago.

Kaya sa susunod na pumasok sa isip mo ang salitang iyan, huminto ka saglit. Tanungin mo ang sarili mo: “Ito ba talaga ang buhay na gusto kong tanggapin, o ito lang ang kinagisnan kong tiisin?”

Ang tunay na pagbabago ay nagsisimula sa paniniwala na may puwang pa para sa mas mabuting bukas. At ang unang hakbang ay ang pagtigil sa pagsasabi na “magtiis na lang.” Hindi ka para sa “lang.” Deserve mong mabuhay nang buo.

Number 8

"Wala kang mararating"

Ang salitang ito ay parang latigong walang iniwang bakas sa balat, pero malalim ang hiwang iniukit sa kalooban. Kapag narinig mo ito mula sa ibang tao—lalo na kung galing pa sa mga taong inaasahan mong sumuporta sa'yo—parang bigla kang kinulong sa isang kwadradong mundo na may kisame, may pader, at walang bintana. Pinaparamdam nito na kahit anong gawin mo, wala kang kahahantungan. Na kahit anong sipag mo, kahit anong galing mo, hindi ka tatanggapin ng mundo. At ang mas masaklap, minsan hindi mo na kailangang marinig ito mula sa iba—ikaw na mismo ang bumubulong nito sa sarili mo.

Ang pahayag na ito ay hindi lang basta panghuhusga—isa itong pagkitil sa posibilidad. Parang sinasabi nito na sarado na ang libro ng buhay mo, na kahit anong pahina ang buksan mo, walang bagong kwento. Nawawala ang sigla, nawawala ang gana, nawawala ang pangarap. Ang natitira na lang ay isang tahimik na pagsuko. At dito nagsisimulang manirahan ang takot, ang pagdududa, at ang kawalan ng direksyon.

Isa pa sa pinakamalungkot na katotohanan ay kung gaano kabilis itong maniwala ng isipan, lalo na kung paulit-ulit. Kahit hindi totoo, kapag sinabi ito nang sapat na beses, nagsisimula na itong magmukhang katotohanan. Tumatagos sa pagkatao, sumisira sa tiwala sa sarili, at pinipigil ang paglago ng isang tao. Marami ang natakot sumubok. Marami ang piniling tumigil. Marami ang namuhay na may pangarap na hindi man lang sinubukang abutin—dahil may boses sa likod ng isip nilang paulit-ulit na nagsasabing, "wala kang mararating."

At iyon ang masakit—hindi dahil totoo ito, kundi dahil pinaniwala tayo na totoo ito.

Pero narito ang mahalagang katotohanan: ang salitang ito ay opinyon lamang, hindi kapalaran. Hindi ito hula, at hindi ito hatol. Hindi ito salamin ng pagkatao mo kundi anino ng paniniwala ng taong nagsabi nito—at hindi mo kailangang dalhin ang aninong iyon sa buong buhay mo.

Kaya't sa bawat pagkakataong ito'y pumasok sa isip mo, tandaan mong may kapangyarihan kang pumili ng ibang salita. Maaaring hindi mo agad makita ang resulta ng sipag mo ngayon, pero hindi ibig sabihin nun ay wala kang patutunguhan. Ang mahalaga ay gumagalaw ka, tumatayo ka, at patuloy kang lumalaban.

Dahil sa totoo lang, ang walang mararating ay hindi totoo sa taong hindi sumusuko.

Number 9

"Lahat sila mas magaling kaysa sa 'kin"

Minsan talaga, madalas tayong maipit sa ganitong mindset kung saan pakiramdam natin na palaging iba ang mas mahusay, mas mabilis, o mas matagumpay kaysa sa atin. Parang kahit anong gawin natin, parang laging may nakakauna, o palaging sila ang nasa spotlight. Hindi mo maiwasang isipin na parang ikaw ang laging nahuhuli o kulang sa lahat. Ang hirap nito kasi hindi lang ito simpleng pag-iisip—ito ay isang malaking hadlang sa pagtanggap at pagmamahal sa sarili. Kapag palagi mong sinasabi sa sarili mo na “mas magaling sila,” unti-unti nitong niluluma ang tiwala mo sa sariling kakayahan. Parang nagiging maliwanag sa isip mo na hindi ka karapat-dapat, na palaging may kulang sa’yo, kaya kung ano man ang gustong gawin ay parang mali o hindi sapat.

Pero ang katotohanan, iba-iba talaga tayo ng bilis at paraan ng pag-unlad. Hindi lahat tayo pareho ng landas o timing sa buhay. May mga araw na pakiramdam mo slow ka, pero hindi ibig sabihin na hindi ka naglalakad o gumagalaw. May mga pagkakataon na pakiramdam mo hindi ka kasing galing nila, pero maaaring ang lakas mo ay nasa ibang aspeto na hindi mo pa nasusubukan ipakita. Ang paghahambing ng sarili sa iba ay parang pagtingin sa isang laro kung saan lagi kang nahuhuli, pero hindi mo nakikita ang mga laban na nilalabanan mo araw-araw. Kaya kahit gaano man tayo mapagod o ma-frustrate, mahalagang tandaan na ang iyong progreso ay hindi nasusukat sa bilis ng iba. Ang mahalaga ay patuloy kang sumusubok at naniniwala na may kakayahan kang umangat, kahit pa unti-unti lang.

Kapag paulit-ulit mong sinasabi na “lahat sila mas magaling kaysa sa ‘kin,” parang sinasabi mo rin sa sarili mo na wala kang kakayahan na makipagsabayan, na hindi mo kaya abutin ang mga pangarap mo. At ito ang nagsisilbing harang para hindi ka magpakasipag o magpatuloy. Kaya mas mabuti kung palitan mo ang ganitong pag-iisip ng paniniwala na bawat isa ay may kanya-kanyang tagumpay na tatahakin. Hindi mo kailangang maging kopya ng iba para maging magaling. Sa halip, yakapin mo ang sarili mong ritmo, lakas, at potensyal. Sa tamang panahon, mapapansin mo rin ang sariling galing mo, at mas magiging matatag ka sa pagharap sa anumang hamon.

Number 10

"Maliit lang ako, wala akong boses"

Maraming tao ang nakakaranas ng pakiramdam na maliit lang sila sa mundo—parang ang layo nila sa mga nangyayari at ang liit ng kanilang papel sa malalaking bagay. Dahil dito, madalas nilang iniisip na wala silang boses, na wala silang kapangyarihan o halaga sa mga usapin o desisyon na nangyayari sa paligid nila. Pero ang totoo, ang ideya na kailangan maging malaki, malakas, o sikat para marinig ay isang malaking maling akala. Hindi kailangan maging malakas para magkaroon ng epekto. Sa katunayan, ang bawat isa sa atin, gaano man kaliit sa tingin natin, ay may kakayahang magdala ng pagbabago sa paraan na hindi natin agad nakikita. Ang mga maliliit na kilos, simpleng salita, o kahit simpleng presensya ay may lakas na makaimpluwensya sa iba, magbigay ng inspirasyon, at makapagpasimula ng mas malaking galaw. Ang boses mo ay mahalaga kahit hindi ito maramdaman agad, dahil ito ang nagsisimula ng mga usapan, nagpapalakas ng loob ng iba, at nagbubukas ng pinto para sa mga pagkakataon. Hindi sukatan ang laki o dami ng tao na nakikinig sa 'yo para patunayan na may boses ka. Ang mahalaga ay nagsimula kang magsalita, kahit mahina man ito sa simula, dahil bawat boses na tinatanggap at pinapakinggan ay nagiging bahagi ng pagbabago na unti-unting lumalago.

Number 11

"Wala nang pag-asa"

Ang pagsabi ng "wala nang pag-asa" ay parang pagdedeklara na tapos na ang laban bago pa man ito magsimula. Kapag sinabi natin ito, para tayong isinusuko agad ang sarili sa gitna ng unos. Naiisip natin na wala na talagang solusyon sa problema, na wala nang pwedeng gawin upang bumuti ang sitwasyon. Pero sa realidad, kadalasan kapag ganito ang ating iniisip, nagmumula ito sa matinding pagkadismaya o pagod sa mga pagsubok. Parang na-overwhelm tayo sa bigat ng buhay kaya nakakalimutan natin na kahit sa pinakamadilim na bahagi ng gabi, may unti-unting pagsikat ng araw. Ang pag-asa ay hindi laging halata o mabilis makita; minsan kailangan lang nating magtiyaga at maghintay nang kaunti pa. Sa bawat pagsubok na hinaharap natin, may natatagong pagkakataon para magbago o umangat. Kapag pinili nating tanggapin ang "wala nang pag-asa," nawawala ang lakas natin para kumilos, para maghanap ng solusyon, at para maniwala na may bukas pa na mas maliwanag. Kaya mahalagang alalahanin na ang pag-asa ay hindi basta nawawala—ito ay isang bagay na kailangan lang nating hanapin at palaguin sa loob natin. Sa halip na isuko ang laban, mas makabubuti na magbigay ng puwang para sa posibilidad, kahit maliit pa ito, dahil doon nagsisimula ang tunay na pagbabago.

Number 12

"Hindi ko Kaya"

Napakadaling sabihin ito lalo na kapag nahaharap tayo sa mga mahihirap na sitwasyon o challenges sa buhay. Parang ang laking pabigat ng mga salitang ito sa puso at isip—dahil sa mismong pagsambit nito, parang sinasabi natin na wala na tayong lakas o kakayahan para subukan, kahit pa maliit lang ang unang hakbang.

Kapag sinabing “Hindi ko kaya,” hindi lang ito simpleng pag-amin ng takot o pag-aalinlangan. Ito ay nagiging pader na naghaharang sa atin para huwag nang umusad. Parang sinasabi natin sa sarili natin na hindi tayo karapat-dapat na magtagumpay o makamit ang mga pangarap natin. Ang problema, minsan hindi natin napapansin na ang mismong salita ang nagpapalakas ng takot at pagdududa, kaya nagiging dahilan ito para talagang mawalan tayo ng motibasyon.

Pero sa totoo lang, ang puso at isip natin ay kayang-kaya pang magbago, matuto, at tumibay. Ang “Hindi ko kaya” ay hindi katotohanan kundi isang takot na dapat nating harapin. Sa bawat hamon, may lakas na nasa loob natin na minsan lang natin napapansin kapag nagbigay tayo ng pagkakataon sa sarili na subukan.

Kaya sa halip na agad sabihin na hindi mo kaya, mas mabuting bigyan mo muna ang sarili ng pahintulot na subukan at magkamali. Kahit ilang ulit kang bumagsak, mas mahalaga ay ang bawat pagkakataon na bumangon ka at lumaban. Dahil sa bawat pagsubok, lumalakas ang loob, lumalawak ang kaalaman, at dumarami ang dahilan para maniwala na kaya mo talaga.

Ang “Hindi ko kaya” ay isang panalo ng takot sa laban ng puso at isipan. Pero kung titigan mo nang mabuti, makikita mo na may iba pang mga salita na mas makakatulong — mga salita ng pag-asa, lakas, at pag-asa sa sarili. Ang simpleng pagtanggap na “Subukan ko lang muna” ay simula ng pagbabago.

Konklusyon:

Sa bawat salitang binibigkas natin—para sa sarili o para sa ibang tao—may kapangyarihang taglay na maaaring bumuo o tuluyang sumira. Hindi natin namamalayan, pero madalas, ang mga salitang inakala nating simpleng sambit lang ay unti-unting bumabakas sa isipan, tumitira sa damdamin, at humuhubog sa pagkatao. Kapag paulit-ulit nating sinasabi ang negatibong mga salita, para nating pinipigilan ang sarili nating lumipad, nililimitahan ang posibilidad ng tagumpay, at sinasakal ang pag-asa.

Ang bawat “hindi ko kaya,” bawat “wala akong silbi,” bawat mapanirang salita na ibinabato natin sa sarili o sa kapwa ay parang lason—unti-unting nagpapahina, nagpapalubog, at nagpapadilim sa mundo ng isang tao. Sa panahon ngayon na punô ng ingay, pressure, at kumpetisyon, mas lalo nating kailangan ang mga salitang nagbibigay-lakas, hindi ‘yung bumubunot sa pinaghirapang tiwala sa sarili.

Ang pag-iwas sa mga salitang negatibo ay hindi pagpapanggap. Hindi ito pagiging “toxic positivity.” Ito ay isang anyo ng pagtatanggol sa sarili. Kapag pinili nating huwag magsalita ng mga bagay na makakasakit—kahit sa gitna ng matinding emosyon—pinipili nating lumago. Pinipili nating maging matatag. At higit sa lahat, pinipili nating maging mabuting impluwensiya sa paligid natin.

Lahat tayo ay may mga pinagdadaanan. Lahat tayo ay may kahinaan. Pero hindi ito dahilan para lasunin natin ang sarili nating pagtingin sa mundo. Kung gusto nating umunlad, maghilom, at lumigaya, kailangan nating mag-umpisa sa mga salitang binibigkas natin araw-araw. Sapagkat ang dila ay maliit na bahagi ng katawan—pero ito’y may kapangyarihang magtayo ng kinabukasan o wasakin ang landas.

Kaya sa bawat araw na dumarating, piliin mong magsalita ng may kabutihan. Piliin mong maging mahinahon, magpatawad, at magbigay-inspirasyon—hindi lang sa iba, kundi lalo na sa sarili mo. Dahil sa huli, ang klase ng buhay na meron ka ay kadalasang repleksyon ng mga salitang pinili mong paniwalaan.